در مبحث سلامت انسان، در ایجاد مبانی علمی و روشها و سیاستهای جدید ارزیابی دقیق تامین ایمنی مواد غذائی که به طریقه بیوتکنولوژیکی حاصل شده اند، ترویج و توافقات بین المللی به صورت چشمگیری خودنمایی می کنند.این روشهای تشخیصی باید مزایای سلامتی و نیز احتمال بروز آثار سوء را در سلامتی مورد توجه قرار دهند.محصولات کشاورزی مقاوم به آفات ، مواد غذائی که مواد آلرژی زا در آنها حذف شده اند یا مواد غذائی غنی شده با ریز مغذی های اساسی افزایش یافته مثالهائی از این دست هستند.امروزه علیرغم گذشته ، در ارزیابی مواد غذائی تولیدی به روش بیوتکنولوژی، سنجش خطرات و ارزیابی مزایای بالقوه آنها بسیار مورد توجه قرار گرفته است.گرچه هنوز اطلاع رسانی صحیحی در این رابطه برای ارزیابی ایمنی در سطوح ملی و بین المللی وجود ندارد. برای مثال ،درصورت عدم نظارت و ارزیابی کافی ،تغییرات اجرائی عملیات دامپروری ،مانند شیوه های جدید خوراک دهی،ممکن است به طور جدی ایمنی مواد غذائی را تحت تاثیر قراردهد، همانطور که استفاده فراوان از پودر استخوان و گوشت به عنوان مواد غذائی در خوراک گله های گاو ،نقش اساسی در بروز بیماری جنون گاوی داشت.
همچنین، افزایش سطوح کم آنتی بیوتیک ها در خوراک حیوانات و در قبال آن افزایش سرعت رشد، منجر به ایجاد میکروبهای بیماریزای مقاوم به آنتی بیوتیک می گردد.
امروزه عملیاتهای نوین کشاورزی همراه با علوم جدید و سرمایه گذاری های وسیع منجر به تولید غذاهای اصلی به روش بهینه شده و استفاده از افزودنی های غذائی می تواند کیفیت، کمیت و ایمنی مواد غذائی را بهبود ببخشد.با این وجود ،هنوز هم کنترل های کافی برای اطمینان از مصرف مناسب و ایمن در طول زنجیره غذائی و بازنگری در سابقه بازار و توافق با نظارتهای مداوم برای اطمینان از ایمنی در مصرف آفت کشها،داروهای دامپزشکی و مواد افزودنی در صنعت غذا ضروری به نظر میرسد.
چالشهای دیگری که به منظورایجاد اطمینان از ایمنی مواد غذائی بوده ،مانند جهانی سازی تجارت مواد غذائی ،گسترش شهر نشینی ، تغییرات در شیوه زندگی،مسافرتهای بین المللی ، آلودگی محیط زیستی ،آلودگی های عمدی و طبیعی و بلاهائی که به دست بشر بوجود می آیند، منجر به پیچیده تر شدن زنجیره تولید غذا شده و راههای آلودگی و رشد باکتریهای بیماریزا را گسترش داده اند.راههای مختلف انتقال بیماریهای ناشی از غذا که قبلا تنها به یک منطقه خاص مربوط می شد، امروزه ابعاد جهانی به خود گرفته است.
تدابیر آینده سازمان بهداشت جهانی(WHO) برای گسترش ایمنی و سلامت مواد غذائی :
سازمان بهداشت جهانی، سیاستهای خود را با همکاری دیگر سازمانهای مشترک ،در حد وسیعی گسترش داده که این امر منجر به تسریع و تسهیل مضاعف در امر ایمنی مواد غذائی شده و در آینده زنجیره کامل غذائی را از تولید تا مصرف پوشش داده و منجر به استفاده از انواع مختلف مهارتها و تجربیات خواهد شد.
از برنامه های کارگروه ایمنی مواد غذائی در سازمان بهداشت جهانی و بخشهای دیگر سازمان بهداشت جهانی می توان به سیستمهای ایمنی مواد غذائی، بسط و ترویج عملیات تولید بهینه ونیز آموزش دستفروشان، خرده فروشان و مصرف کنندگان در ارتباط با استعمال مناسب مواد غذائی اشاره کرد. آموزش مصرف کنندگان و آنهائی که با مواد غذائی سروکار دارند در استعمال ایمن و صحیح از مواد غذائی یکی از کلیدی ترین تدابیری است که در جلوگیری از بیماریهای ناشی از غذا اتخاذ شده است.
· سازمان بهداشت جهانی در کشورهای مختلف ،سیستم های آزمایشگاهی را برای نظارت در امورآن دسته از بیماریهای ناشی از غذای انسان و حیوان که در اولویت بوده ، تجهیزو نیز سیستم های نظارتی بر باکتریهای بیماریزا در مواد غذائی را ایجاد کرده است .این سازمان در تلاش است تا با توسعه دستورالعملهای مورد پذیرش در تمام جهان ، بتواند به اطلاعات مورد نظر در این زمینه دست یابد . علاوه بر آن ، این سازمان اغلب، اطلاعات مربوط به میزان شیوع و نحوه نظارت رانیز جمع آوری می کند.
· سازمان بهداشت جهانی، شبکه ای جهانی را متشکل از انستیتیوهای مشترک، برای نظارت بر آلودگی شیمیائی مواد و منابع غذائی ،بویژه در کشورهای در حال توسعه، گسترش می دهد.
· سازمان بهداشت جهانی استفاده از تمام فن آوریهای غذائی را که ممکن است به سلامت جامعه مربوط باشند، افزایش می دهد. مانند پاستوریزه کردن ، فرایند تابش در مواد غذائی و تخمیر.
·سازمان بهداشت جهانی عملیات ابتکاری مهمی را برای بنیان نهادن هرچه بیشتر پایه های علمی فعالیتهای ایمنی مواد غذائی با همکاری متخصصان سازمان بهداشت جهانی / سازمان خواروبار جهانی سازمان ملل برای تعیین مخاطرات میکروبی در مواد غذائی، عهده دار شده است.
·سازمان بهداشت جهانی در فعالیتهای خود بیشتر از کمیسیون کدکس سازمان خواروبار جهانی / سازمان بهداشت جهانی ،استانداردها ،دستورالعملها و توصیه ها استفاده می کند تا همگان به عنوان مراجع بین المللی به آنها استناد کنند.
·بیوتکنولوژی به عنوان یک بخش اصلی در کشورهای توسعه یافته و نیز در حال توسعه بحساب می آید.سازمان بهداشت جهانی در تعامل با سازمان خاروبار و سازمان ملل متحد سری مذاکراتی برای تعیین جنبه های ایمنی و تغذیه ای مواد غذائی حاصل از گیاهان،میکروبها،وحیواناتی که تحت اصلاح ژنتیک قرار گرفته اند را به اجماع می گذارد. سازمان بهداشت جهانی فعالیت خود را برای بنیان نهادن نگاهی علمی بر ارزیابی گسترده مخاطرات ، مزایا و دیگر موارد مربوط به تولید و مصرف مواد غذائی حاصل از بیوتکنولوژی، آغاز کرده است.
منبع : World health organization
